In dit boek kwamen ontrechting en rechtsherstel in Nederland en Frankrijk in de periode 1940-1956 aan de orde. Beschreven werd hoe in deze landen in het bijzonder de leden van de joodse bevolkingsgroepen, veelal door middel van door de Duitsers (en in Frankrijk ook door het Vichy-bewind) afgekondigde wetgeving, van hun goederen werden beroofd, en hoe derden daarvan profiteerden. Vervolgens werd uitgebreid ingegaan op het proces van rechtsherstel in beide landen: de grootschalige restitutie van goederen aan mensen die werden ontrecht; met naar verhouding de meeste aandacht voor het restitutieproces in Nederland. De rode draad door die analyse betrof de verhouding tussen rechtsherstel – de restitutie van goederen aan mensen die werden ontrecht – en de terugkeer naar de democratische rechtsstaat. In hoofdstuk 1 werd de algemene these geponeerd, dat rechtsherstel een noodzakelijk element is in het proces van terugkeer naar de rechtsstaat, na afloop van een periode waarin specifieke categorieën burgers werden ontrecht. Ontrechting werd omschreven als een proces waarbij mensen op discriminerende gronden uit de rechtsorde worden verwijderd door hen systematisch hun rechten te ontnemen en aldus aan te tasten in hun capaciteiten om aan het rechtsverkeer – en daarmee aan het economisch en publieke leven – deel te nemen. De rechtsstaat werd omschreven als een maatschappijvorm waarin de toegang tot het recht, en daarmee de mogelijkheid om aan het economisch en publieke leven deel te nemen, voor iedereen is gewaarborgd. In het kader van de terugkeer naar de rechtsstaat maakt het rechtsherstel het mogelijk om degenen die gedeeltelijk of volledig werden ontrecht weer als volwaardige burgers in de rechtsstaat op te nemen, door hen in staat te stellen om voor een onafhankelijke rechter op te komen voor de teruggave van hun rechten.