Dit onderzoek bestudeert studiefinanciering die door het Rijk is toegekend aan studenten tussen 1815 en 2015. Hebben beurzen onderwijskansen voor jongeren uit verschillende sociale statusgroepen hebben vergroot? Aan studiebeurzen lagen in deze periode verschillende doelstellingen ten grondslag. Onderwijs mogelijk maken voor jongeren uit lagere statusgroepen was daarbij lange tijd geen beleidsdoelstelling. Universiteiten gebruikten het vroege beurzenstelsel voor 1850 zelfs om neerwaartse mobiliteit van verarmde leden van de elite te voorkomen. In 1919 formuleerde de wetgever toegankelijkheid voor het eerst als doel. Beurzen werden in de jaren die volgden inderdaad het meeste toegekend aan studenten uit lagere inkomensgroepen. Daartoe gedwongen door de crisis van de jaren dertig bleef het stelsel echter klein. Sterker nog: het stelsel van beurzen werd omgezet in voorschotten. Na 1945 groeide het stelsel in omvang en invloed. Dat droeg mede bij aan de explosieve toename van de onderwijsdeelname, met name ook door jongeren uit sociale middenklassen. Er ontstond debat over de rol van beurzen. Moest er niet een studieloon komen voor alle studenten, dat hen onafhankelijk zou maken van hun ouders? Een studieloon kwam er nooit, maar de motivatie van ouderonafhankelijkheid is nog terug te vinden in de basisbeurs, die in 1986 als onderdeel van de Wet op de Studiefinanciering het licht zag. Het vervangen van de basisbeurs door studievoorschotten, past in de tendens waarbij studiekosten minder door de staat en meer door studenten gedragen worden. Studiefinanciering heeft met na de na de beleidsbijstelling van 1919 en de groei vanaf de jaren vijftig een belangrijke bijdrage geleverd aan de toegankelijkheid van het onderwijs en sociale mobiliteit. ; This research studies the study grant provisions in the Netherlands between 1815 and 2015. Did study grants enhance accessibility of education for different social groups? In this period several aims played a role in the grant system. Enhancing educational opportunities for lower ...