Kajian ini dijalankan terhadap murid suku kaum Rungus di Sekolah Menengah Kebangsaan Sikuati II, Kudat, Sabah. Tinjauan lapangan telah melibatkan enam puluh tiga orang murid dalam tingkatan empat. Mereka terdiri daripada dua kumpulan berdasarkan keputusan Pentaksiran Tingkatan Tiga. Kumpulan Pencapaian Rendah (KPR) terdiri daripada tiga puluh tujuh orang peserta sementara Kumpulan Pencapaian Tinggi (KPT) seramai dua puluh enam orang peserta. Penulis meneroka kekerapan penggunaan strategi kognitif dan meta kognitif peserta KPR dan KPT dalam pemahaman bacaan teks bahasa Melayu. Penulis memanipulasikan empat belas item soal selidik adaptasi daripada kajian Osuji (2017) dan menggunakan pemeringkatan min untuk semua item strategi. Bagi menentukan kekerapan penggunaan strategi kognitif dan meta kognitif oleh peserta kajian semasa menyempurnakan tugas pemahaman bacaan, penulis menetapkan titik interval 0.80 pada skala Likert 5 mata. Hasil kajian ini menunjukkan bahawa kedua-dua peserta kumpulan lebih kerap menggunakan strategi meta kognitif daripada strategi kognitif dalam pemahaman bacaan teks bahasa Melayu. Walau bagaimanapun, nilai min kekerapan penggunaan kedua-dua strategi dalam data KPT adalah lebih tinggi daripada KPR. Hasil kajian ini mempunyai implikasi positif terhadap pengajaran membaca dalam mata pelajaran Bahasa Melayu, khususnya dalam kalangan murid-murid peribumi Sabah yang bukan penutur jati bahasa Melayu.