Wereldwijd stelt men vast dat biologische invasies door uitheemse organismen meer en meer een bedreiging vormen voor lokale natuurwaarden. Ondertussen staat de problematiek opnieuw hoog op de beleidsagenda, getuige het in september 2013 door de Europese Commissie gelanceerde voorstel van verordening voor preventie en beheer van invasieve exoten. Het beleid van de Vlaamse overheid ten aanzien van invasieve exoten steunt op het Biodiversiteitsverdrag (CBD 1992). De CBD stelt een drietrapsbenadering voor bij de aanpak van exoten: preventie is de meest kosteneffectieve benadering. Daarna dient ingezet op snelle signalering en verwijdering (rapid response) en pas wanneer dit faalt, worden bestrijdingsacties op langere termijn overwogen. Naast een preventief beleid ten aanzien van nieuwe introducties, ondermeer via handelsverboden en quarantaine-maatregelen, vormt snel ingrijpen bij nieuwe invasies dus een belangrijk aandachtspunt bij de aanpak van biologische invasies door potentieel invasieve planten en dieren. Snelle detectie van nieuwe potentieel schadelijke uitheemse soorten met gedocumenteerde impact (economisch, volksgezondheid, biodiversiteitsverlies…) is essentieel om oplopende kosten van zowel schade als beheer van schade te vermijden. Het probleem pas oplossen wanneer het zich stelt is veelal een dure optie. Deze strategie wordt ook gevolgd door de Europese Commissie die het belang onderstreept van een pan-Europees Early Warning System om te rapporteren over nieuwe en opkomende invasieve exoten. Om over het gehele verspreidingsgebied effectief en efficiënt te kunnen werken, is centrale coördinatie en financiering nodig. Tot voor kort was er binnen de Vlaamse Overheid geen centraal meldpunt voor dergelijke soorten, ondanks de hoge beleidsprioriteit en allerlei lopende (inter)nationale initiatieven. In 2011 werd door het Agentschap van Natuur en Bos (ANB) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) het initiatief genomen om een pilootproject op te starten. De ultieme doelstelling van dit initiatief ...