De moderne Nederlandse democratie ontstond na het uitbreken van de Bataafse Revolutie (1795), toen het bestel van de oude Republiek op de schop ging. In korte tijd transformeerde Nederland van een federatie naar een eenheidsstaat waarin burgers gelijk waren voor de wet, en van een land bestuurd door regenten en Oranjes naar een vertegenwoordigende democratie. Dit alles werd vastgelegd in de eerste grondwet van Nederland: de Staatsregeling van 1798. Mart Rutjes onderzocht de wortels van de moderne Nederlandse democratie. Wat waren de ideeën achter deze hervormingen? Waarom vonden revolutiegezinde Nederlanders democratie en burgerrechten belangrijk? Hij laat zien dat de politieke opvattingen uit de late achttiende eeuw gebaseerd waren op nieuwe en radicale opvattingen over de menselijke en burgerlijke gelijkheid. Samen met oudere denkbeelden over actief burgerschap creëerde dit gelijkheidsdenken een explosieve combinatie die de basis vormde voor een nieuwe politiek en een nieuwe staatsinrichting. Onze democratische eenheidsstaat is uiteindelijk voor een belangrijk deel terug te voeren op deze ideologische modernisering die zich ruim twee eeuwen geleden voltrok.